blue-goldfish-415923.hostingersite.com HTTP/3 İndi Standartdır: Niyə İstifadə Etməli və Necə Başlamaq Frontend

HTTP/3 İndi Standartdır: Niyə İstifadə Etməli və Necə Başlamaq

HTTP/3, Hypertext Transfer Protocol (HTTP) üçün üçüncü versiyadır və əvvəlcə HTTP-over-QUIC kimi tanınırdı. QUIC, Google tərəfindən ilkin olaraq inkişaf etdirildi və HTTP/2-nin varisi olaraq qəbul edilir. Google və Facebook kimi şirkətlər artıq vebin sürətini artırmaq üçün QUIC istifadə edir.

HTTP-nin Qısa Tarixi

Əvvəllər internetdə işləmək üçün iki protokol mövcud idi. Vebdən əvvəl də internetdə məlumat paketləri (və ya datagramlar) bir cihazdan digərinə göndərilməli idi. O zamanlar, oyun inkişaf etdiriciləri üçün əhəmiyyətli olan protokol UDP (User Datagram Protocol) idi. Bu, sürətli və itirilən paketlərlə maraqlanmayan bir standart idi. Bu protokol, məsələn, bir oyunçu tərəfindən atılan güllənin şəbəkə üzərindən digər oyunçuya çatdırılmasını simulyasiya etmək üçün mükəmməl idi.

Daha sabit sistemlər üçün isə TCP (Transmission Control Protocol) istifadə edilirdi. Bu, daha rəsmi bir sistemdir və paketlərin doğru şəkildə ötürülməsini təmin edirdi. Bu, etibarlı əlaqələr və məlumat axınları yaradırdı. Və sonunda HTTP, TCP/IP üzərində yazılmış şəkildə vebin əsas istifadəsinə çevrildi.

QUIC-in Gəlişi

Bu gün internet çox fərqlidir. Və əksər istifadəçilər interneti mobil telefonlar və ya noutbuklar üzərindən istifadə edir. Bu mühitdə bağlantılar tez-tez kəsilir və yenidən qurulur ki, bu da TCP-nin xoşlamadığı bir şeydir. TCP protokolu sərt qaydalarla işləyir və bu da səhifələrin yüklənməsi və yeni tətbiqlərin yüklənməsi üçün gözləməyə səbəb olur.

Bu problemləri həll etmək üçün QUIC (Quick UDP Internet Connections) inkişaf etdirildi. QUIC, UDP-nin informallığından istifadə edir və şəbəkədə baş verən əlaqə kəsilmələri və dəyişikliklərə qarşı daha çevik reaksiya verir. Bununla yanaşı, QUIC hər zaman şifrələnmişdir, yəni bütün əlaqələr təhlükəsizdir.

HTTP/3-ün Populyarlaşması

HTTP/3, əsasən QUIC protokolunun üzərində qurulub. QUIC-in məqsədi şəbəkə üzərində daha sürətli və təhlükəsiz əlaqələr təmin etməkdir. Google, Cloudflare və Fastly kimi şirkətlər HTTP/3-ü tətbiq etməkdə öncüdürlər. Google Chrome-un v87 versiyasından başlayaraq, HTTP/3 protokolu istifadə oluna bilər. Apple Safari isə hələ də bu protokol üzərində geridə qalır.

HTTP/3-ü İstifadəyə Qəbul Edin

HTTP/3-ü istifadə etməyə başlamaq üçün, bir neçə əsas texnologiyaya sahib olmalısınız:

1. Brauzer dəstəyi: Google Chrome və digər müasir brauzerlər artıq HTTP/3-ü dəstəkləyir. Safari isə bu funksiyanı hələ tam dəstəkləmir.

2. Cloudflare və Fastly kimi CDN-lər HTTP/3 dəstəyi təklif edir, beləliklə veb saytınızın sürətini artırmaq üçün bu xidmətlərdən istifadə edə bilərsiniz.

3. Server tərəfi: Yeni HTTP/3-ü dəstəkləyən serverlər mövcuddur (məsələn, Litespeed, NGINX). Lakin bu serverlər hələ geniş yayılmayıb və mövcud serverlərin çoxu üçün yeni kitabxanalar tələb olunur.

HTTP/3-ün Üstünlükləri

1. Sürət: HTTP/3, şəbəkə üzərindəki sürət problemlərini minimuma endirərək səhifə yükləmə müddətlərini azaldır.

2. Təhlükəsizlik: QUIC hər zaman şifrələnmişdir, bu da əlaqələrin təhlükəsiz olmasını təmin edir.

3. Çeviklik: HTTP/3, şəbəkə əlaqələrində baş verən kəsilmələrə daha çevik şəkildə reaksiya verir.

Nəticə

HTTP/3, vebin sürətini artırmaq və təhlükəsizliyi gücləndirmək üçün inkişaf etdirilmiş yeni bir standartdır. Əgər siz veb inkişaf etdiricisisinizsə, HTTP/3-ü tətbiq etməyə başlamağınız zamanıdır. Bu, saytınızın performansını artırmaqla yanaşı, istifadəçilərinizin təcrübəsini də yaxşılaşdıracaqdır.